Ολυμπίτικο Γλέντι

Άλλα τα μάτια του λαγού, κι άλλα της κουκουβάγιας

Ολυμπίτικο ή Καρπάθικο Γλέντι: Δίλημμα ουδένα. Διαφορετικά, ξεχωριστά και ανόμοια.

Κοινοτικό Γλέντι: Η γέννηση του πάνδημου χορού. Μόνο στην Όλυμπο....
Κοινοτικό Γλέντι: Η γέννηση του πάνδημου χορού. Μόνο στην Όλυμπο….

Πέραν των ποιοτικών διαφορών στις οποίες πολλοί έχουν αναφερθεί ως μέτρο ταυτοποίησης ή διαφοροποίησης, θα ήθελα να αναφερθούμε και στις ποσοτικές συγκρίσεις, όπου εκεί δεν χωρούν παρερμηνείες αριθμητικών μεγεθών. Ας αναλογιστούμε λοιπόν.

Ενδεικτικά, και εν συγκρίσει με όλη την υπόλοιπη Κάρπαθο, συνολικά:

  • Πόσες εκδόσεις δίσκων και μουσικών και οπτικοακουστικών συλλογών έχουν πραγματοποιηθεί από Ολυμπίτες οργανοπαίκτες, μουσικούς, αλλά και συλλογικούς φορείς; Πάνω από εκατό (100). Πάνω απ’ όσους έχουν εκδοθεί παντού αλλού σε Κάρπαθο και Κάσο, συνολικά.
  • Πόσοι Ολυμπίτες οργανοπαίκτες υπάρχουν την δεδομένη χρονική περίοδο, καταγεγραμμένοι, ενεργοί; Περίπου 105. Πάνω απ’ όσους έχει όλη η υπόλοιπη Κάρπαθος και Κάσος μαζί.
  • Πόσοι ονομαστοί οργανοπαίκτες και πρωτομερακλήδες των υπολοίπων χωριών προήλθαν από την Όλυμπο και εμπλούτισαν-συγκράτησαν την μουσική τους φθορά; Νιοτής στ’ Απέρι, Βασιλαράκηδες και Χαψήδες στο Όθος, Μάλτες (από γένος Καναβού) στο Μισοχώρι. Τα υπόλοιπα χωριά (Αρκάσα, Μενετές) με κάποιο τρόπο σχετίστηκαν με την Κάσο και λόγω εγγύτητας, συγκρατήθηκαν μουσικά από εκεί, όπου κι εκεί παιζόταν βιολί παλαιότερα.
  • Πόσα και ποια χωριά πλην Ολύμπου μπορούν να εκτελέσουν ένα (1) δημόσιο πανηγύρι με γλέντι και χορό του ενός (1) εικοσιτετραώρου ή και δύο (2) εικοσιτετράωρων, μόνο με παραδοσιακά Καρπάθικα όργανα και μουσική;
  • Πόσα και ποια χωριά πλην Ολύμπου μπορούν εν ριπή οφθαλμού να παρουσιάσουν ηλικιακά αμιγές 50-μελές, ικανότατο χορευτικό συγκρότημα τώρα, και όπου και όποτε αλλού κληθεί να διαπρέψει;
  • Πόσοι έντυποι και ψηφιακοί τουριστικοί οδηγοί μεγάλων και μικρών εκδοτικών φορέων με θέμα την Κάρπαθο, προβάλλουν έως και κατά 90% κατά περίπτωση αντιπροσωπευτικά την Όλυμπο, και μέσω αυτής προβάλλουν ολόκληρο το νησί; Μια απλή αναζήτηση στον ιστό θα απαντήσει. Και η σημασία αυτού στην οικονομική ζωή αδιαμφισβήτητη, όμως υποβαθμισμένη.
  • Πόσοι επιστήμονες έχουν βασίσει το μέλλον τους σπουδάζοντας, μελετώντας, και εκδίδοντας διατριβές, μελέτες, άρθρα σε επιστημονικές επιθεωρήσεις, και πανεπιστημιακά έργα, σχετικά με την Όλυμπο; Αμέτρητοι….και συνεχίζουν ακάθεκτοι.
  • Πόσα και ποια χωριά στην Κάρπαθο μπορούν να στηρίξουν την έκδοση 2 εφημερίδων παγκόσμιας κυκλοφορίας, η μία επί 60 συναπτά χρόνια;
  • Πόσα και ποια χωριά μπορούν να στηρίξουν 1 ραδιοφωνικό σταθμό και 1 μουσικό κανάλι, παγκοσμίου εμβέλειας και 24ώρου λειτουργίας;
  • Πόσα χωριά διαθέτουν αυτήν τη στιγμή 3 ακμαία τοπικά σωματεία εκτός Καρπαθιακής επικράτειας με πλουσιότατο πολιτιστικό έργο, με το ένα να ανταγωνίζεται το άλλο;
  • Πόσα βιβλία και άλλα έντυπα σχετικά με την Όλυμπο έχουν εκδοθεί από Ολυμπίτες και «ξένους» συγγραφείς, εξωτερικού και εσωτερικού; Αμέτρητα….βιβλιοθήκες ολόκληρες. Και συνεχίζονται….

    Παρουσίαση Î’’ τόμου “Παραδοσιακά Τραγούδια της Ολύμπου”, Μαν. Μακρή
  • Σε ποιο χωριό κατέφυγαν νέοι/νέες απ’ όλη την υπόλοιπη Κάρπαθο ώστε να ζυμωθούν, να μάθουν, και να παραδειγματιστούν στη κατασκευή, στο παίξιμο οργάνων και στον τρόπο διεξαγωγής ενός γλεντιού, με σκοπό να αναβιώσουν την εξαφάνιση ή να συγκρατήσουν την φθορά, και φυσικά δεν το μετάνιωσαν; Οι ίδιοι το γνωρίζουν καλύτερα….
  • Σε ποιο χωριό δεν θα αντικρίσεις βάρβαρες και επιθετικές μεγαφωνικές εγκαταστάσεις, μηχανήματα κρουστών να συνοδεύουν λυροτσάμπουνα, και ανάποδο χορό με τον πισινό προς στα όργανα του τραπεζιού;
  • Σε ποιο χωριό δεν θα θα δεις μισοβρακωμένες και ξώπλατες, ενίοτε και ξυπόλητες, να τραβούν έξαλλα τον κάβο του χορού;
  • Πως θα είχαν εξελιχθεί και τι χαρακτήρα θα είχαν λάβει κάποια σημαντικά πανηγύρια της Καρπάθου χωρίς την μεγάλη προσέλευση και καθοριστική συμβολή οργανοπαικτών, γλεντιστάδων, χορευτών, και προσκυνητών από την Όλυμπο;
  • Ποιου χωριού οι ξενιτεμένοι, εντός και εκτός Ελλάδος, μπορούν να κάνουν εκδηλώσεις ολονύχτιες μόνο με παραδοσιακό γλέντι και όργανα, πάλι χωρίς άγαρμπες ενισχύσεις ηχείων;
  • Ποιο άλλο χωριό πλην Ολύμπου έχει γιορτή-έθιμο της Λαμπρής Τρίτης;
  • Σε ποιο άλλο χωριό πλην Ολύμπου υπάρχει το έθιμο της «Καμουτζέλλας»;
  • Σε ποιο άλλο χωριό πλην Ολύμπου υπάρχει και τηρείται το έθιμο των ευκήσεων στις ονομαστικές εορτές;
  • Σε ποιο άλλο χωριό πλην Ολύμπου χορεύεται ο χορός «Αρκιστής»;
  • Σε ποιο χωριό δεν υπάρχουν τα έθιμα “ή κούπα”, “το πιπέρι”, ο χορός Αντιπατητής, και η εισαγόμενη Κυκλαδίτικη γαμήλια βιολομελωδία του Μαρς;
  • Ποιο χωριό εκτός Ολύμπου γνωρίζει τι σημαίνει, και πως διεξάγεται “το λάλημα” με το “νυφάτο” σκοπό;
  • Σε ποιο χωριό πλέον Ολύμπου μπορεί να τελεσθεί γαμήλια γιορτή επί 2 μερόνυχτων αδιάκοπα, και βάφτισης επί 18ωρο, φυσικά μόνο με γλέντι με Καρπαθιακά όργανα και μουσική;
  • Σε ποιο χωριό  ο «πάνω χορός» είναι όνομα και πράμα, και διαφορετικός απ’ ότι η «σούστα»;
  • Σε ποιο χωριό θα βρεθεί άνθρωπος να ράψει μια παραδοσιακή φορεσιά ή να ράψει παραδοσιακά υποδήματα, που και δύο αποτελούν αναπόσπαστο και βασικό μέρος της εμπειρίας και πράξης που ονομάζουμε «κοινοτικό γλέντι»;

Η Όλυμπος, ούσα στην μια μεριά του ζυγού, κι όλη η Κάρπαθος στην άλλη, η Όλυμπος βαραίνει ασήκωτα, και πάντα έτσι θα βαραίνει. Κι όσοι την καπηλεύονται, το κάνουν σκόπιμα, ιδιοτελώς και κακόβουλα. Κατά βάθος γνωρίζουν όλα τα διαχρονικά αδιαμφισβήτητα, παραπάνω.  Δυστυχώς αναγκαζόμαστε να προσπαθούμε να αποδείξουμε τα ευρέως Παγκαρπαθιακά αποδεκτά, αυτονόητα και αξιωματικά.

Εν κατακλείδι, η Όλυμπος, χωρίς να υποτιμά ή να θέλει να θίξει κανενός τις πολιτιστικές αξίες, προσωπικα ή συλλογικά, δεν ζητάει κάτι ιδιαίτερο ή παράλογο, παρά μόνον την αυτονότητη και πολλά οφειλόμενη αναγνώριση που δικαίως της αναλογεί.

Εάν κατατεθεί φάκελλος στο ΥΠΠΟ που περιέχει 100% Όλυμπο, τότε να ονομαστεί «Ολυμπίτικος». Εάν έτσι δεν λάβει αυτήν την αναλογούσα αναγνώριση, ή δεν το επιθυμείτε για δικούς σας λόγους, τότε αφαιρέσετε την Όλυμπο και καταθέσετε ανεξάρτητη πρόταση.

Εξώφυλλο «Η Αντίσταση της Ολύμπου»
Κ. Κωσταντάρος

Γ.Β.Γ.

…about the village and North Karpathos